بطلان بیع به جهت مستحق للغير در آمدن مبيع
پرسش: چنانچه مستحق للغير درآمدن مبیع و ضمان درک محرز شود:
- مشتری باید دادخواست اعلام بطلان بیع دهد یا فسخ بیع؟
- آیا در صورت جهل مشتری به وجود فساد به موجب ماده ۳۹۱ قانون مدنی باید از عهده غرامات وارد شده به مشتری نیز برآید. چنانچه مشتری در قطعه زمینی که خریده است، اقدام به احداث مستحدثات نیز کرده باشد و در عین حال چندین برابر به بهای زمین نیز افزوده شده باشد آیا مشتری میتواند بهای مستحدثات و ارزش افزوده ملک را نیز از بایع مطالبه کند؟
- اگر مالک اصلی در زمان فروش ملک از سوی بایع به مشتری اذن نداد باشد؛ ولی پس از آن رضایت دهد آیا حق اعمال ضمان درک کماکان برای مشتری باقی است؟
- وضعیت حقوقی تشدید مسئولیت یا تخفیف و برائت بایع ازضمان درک در ضمن عقد بیع به چه صورت است؟
نظر کمیسیون نشست قضائی (۱) مدنی
در صورتی که بعد از قبض ثمن مبيع كلاً يا جزئاً مستحق للغير درآید، بایع ضامن است و بایع باید ثمن معامله را مسترد دارد. لذا مشتری باید دادخواست ابطال معامله (بطلان بیع) و استرداد ثمن معامله را به دادگاه تقدیم کند و در صورت جهت مشتری به فساد مبیع، میتواند غرامات وارده از جمله بهای مستحدثات را مطابق مواد ۳۹۰ و ۳۹۱ و ۳۹۳ قانون مدنی و در حدود آن مطالبه کند.
هرگاه بخشی از مبیع مستحق للغير درآيد بيع تنها نسبت به همان بخش باطل خواهد بود و در صورت جهل خریدار به فساد بخشی از مبیع او می تواند بیع را نسبت به بخش درست آن نیز به استناد خیار تبعیض صفقه فسخ .کند رضایت مالک اصلی بعد از وقوع عقد و تنفیذ بيع، مسقط حق اعمال ضمان درک مشتری خواهد بود. در نتیجه اتفاق نظر تأیید میشود.
