دعوی الزام به رفع مزاحمت از حق 

دعوی الزام به رفع مزاحمت از حق 

دعوی الزام به رفع مزاحمت از حق یکی از دعاوی رایج و شایع در دادگاهها در خصوص املاک می باشد. این دعوی در کنار دعوای رفع تصرف عدوانی و دعوای رفع ممانعت از حق ، دعاوی سه گانه تصرف را تشکیل می دهند که احکام آنها در قانون آیین دادرسی مدنی در مواد 158الی 177 بیان شده است. دعوای رفع مزاحمت از حق زمانی مصداق پیدا می کند که شخصی برای متصرف ملک و یا مالک مال غیر منقول مانند زمین و خانه مزاحمتی ایجاد کرده باشد .

عناصر دعوی الزام به رفع مزاحمت از حق

مطابق تعریف ماده 160 قانون آیین دادرسی مدنی دعوای مزاحمت از حق عبارت است از دعوایی که به موجب آن متصرف مال غیر منقول درخواست جلوگیری از مزاحمت کسی را می نماید که نسبت به تصرفات او مزاحم است بدون اینکه مال را از تصرف متصرف خارج نماید.

بنابراین بر اساس این تعریف دادگاه در صورتی حکم به رفع مزاحمت می دهد که مال غیر منقول در تصرف مالک بوده و شخص یا اشخاصی برای تصرفات مالک ایجاد مزاحمت کرده باشند. به عنوان مثال: شخصی پنجره اي در ملک خود به ملک مجاور باز نماید یا ناودان ملک خود  را طوري قرار دهد که آبریز آن در ملک مجاور باشد متصرف ملک مجاور می تواند بر علیه او دعواي مزاحمت از حق اقامه کند.

  • سبق تصرف خواهان: تصرفات سابق و بدون مزاحمت خواهان دعوی
  • لاحق بودن تصرف خوانده:یعنی اینکه تصرفات خوانده دعوی مقدم بر تصرفات خواهان نباشد
  • عدوانی (غیرقانونی) بودن مزاحمت لاحق خوانده: یعنی اینکه تصرف لاحق(موخر-بعدی) خوانده منشا قانونی نداشته باشد حال اگر خوانده بر اساس منشا قانونی مثل قرارداد یا حکم قضائی در ملک موضوع دعوی  تصرفی کرده باشد و این تصرف مزاحمت در استفاده صاحب ملک ایجاد کرده باشد در این صورت مزاحمت از حق محسوب نمی شود.

نحوه طرح دعوای رفع مزاحمت از حق

  • طرح دعوا و دادخواست مبنی بر الزام خوانده به رفع مزاحمت از حق نسبت به تصرفات قانونی خواهان ( مالک ) یا متصرف
  • اثبات سبق تصرفات قانونی خواهان و مزاحمت غیر قانونی خوانده از طریق شهادت شهود و تحقیق محلی و معاینه محلی و کارشناسی

نقش سند مالکیت در دعوی الزام به رفع مزاحمت

اصولا دعاوی سه گانه تصرف(تصرف عدوانی-ممانعت-مزاحمت) بر تصرف سابق خواهان مستقر است و اثبات و پذیرش این دعوی نیز ملازمه ای با داشتن سند رسمی ندارد و مهم اثبات سبق تصرف قانونی و لاحق شدن تصرف عدوانی می باشد.اما نکته مهم این است که در این دعوی اگر خواهان اقدام به ارائه سند رسمی مالکیت کند از اثبات سبق تصرف خود بی نیاز خواهد شد و خوانده باید در این صورت برای اثبات ادعای خود مبنی بر قانونی بودن تصرفش دلیل بیاورد.

تفاوت دعوی رفع مزاحمت با دعوی تصرف عدوانی

در دعواي تصرف عدوانی خواهان از تصرفات متصرف فعلی جلوگیري کرده و توسط ضابطین دادگستري وي را از ملک خو یش بیرون و تصرفات او را ملغی می سازد اما در دعواي مزاحمت از حق خواهان فقط بدلیل سبق داشتن از مزاحمت هاي غیرقانونی خوانده جلوگیري می نماید.

تفاوت دعوی رفع مزاحمت با ممانعت از حق

دعواي رفع مزاحمت وقتی مصداق دارد که خوانده در ملک متصرفی خواهان مزاحمت ایجاد کرده  بدون اینکه مزاحمت به اصل تصرفات خواهان ضرری وارد کرده باشد در حالی که در ممانعت از حق ممانعت کننده نمی گذارد طرفش از حقش استفاده کند مثل اینکه مانع ورود او به منزلش شود به هر شکلی که ممکن باشد .

در ممانعت از حق عمل فاعل به طور کلی مانع استفاده کننده از حق می شود در حالیکه در مزاحمت از حق عمل فاعل اخلال جزئی در تصرف ایجاد می نماید بی آنکه بهره مندي متصرف را به طور کلی غیر ممکن نماید .

شکایت رفع مزاحمت از حق

ممکن است سوال شود که  مزاحمت از حق ،فقط جنبه حقوقی دارد و آیا امکان مجازات فردی که عامدانه مزاحمت در اعمال حق مالکیت  فرد می شودپیش بینی شده است؟

در این خصوص باید گفت شکایت رفع مزاحمت کیفری در ماده 690 قانون مجازات اسلامب بخش تعزیرات پیش بینی شده است . مطابق این ماده« هر کس به وسیله صحنه‌سازی از قبیل پی‌کنی، دیوارکشی، تغییر حد فاصل، امحای مرز، کرت‌بندی، نهرکشی، حفر چاه، غرس اشجار و‌زارعت و امثال آن به تهیه آثار تصرف در اراضی مزروعی اعم از کشت شده یا در آیش زراعی، جنگلها و مراتع ملی شده، کوهستانها، باغها، قلمستانها،‌منابع آب، چشمه‌سارها، انهار طبیعی و پارکهای ملی، تاسیسات کشاورزی و دامداری و دامپروری و کشت و صنعت و اراضی موات و بایر و سایر‌ اراضی و املاک متعلق به دولت یا شرکتهای وابسته به دولت یا شهرداریها یا اوقاف و همچنین اراضی و املاک و موقوفات و محبوسات و اثلاث‌ باقیه که برای مصارف عام‌المنفعه اختصاص یافته یا اشخاص حقیقی یا حقوقی به منظور تصرف یا ذیحق معرفی کردن خود یا دیگری، مبادرت نماید .

یا‌ بدون اجازه سازمان حفاظت محیط زیست یا مراجع ذیصلاح دیگر مبادرت به عملیاتی نماید که موجب تخریب محیط زیست و منابع طبیعی گردد .یا‌اقدام به هر گونه تجاوز و تصرف عدوانی یا ایجاد مزاحمت یا ممانعت از حق در موارد مذکور نماید به مجازات یک ماه تا یک سال حبس محکوم می‌شود. دادگاه موظف است حسب مورد رفع تصرف عدوانی یا رفع مزاحمت یا ممانعت از حق یا اعاده وضع به حال سابق نماید.

تبصره ۱ – رسیدگی به جرائم فوق‌الذکر خارج از نوبت به عمل می‌آید و مقام قضایی با تنظیم صورتمجلس دستور متوقف ماندن عملیات متجاوز را‌تا صدور حکم قطعی خواهد داد.

تبصره ۲ – در صورتی که تعداد متهمان سه نفر یا بیشتر باشد و قرائن قوی بر ارتکاب جرم موجود باشد قرار بازداشت صادر خواهد شد، مدعی‌می‌تواند تقاضای خلع ید و قلع و قمع بنا و اشجار و رفع آثار تجاوز را بنماید.

دستور موقت در دعوای الزام به رفع مزاحمت

ماده ي 174 قانون آیین دادرسی مدنی به خواهان اجازه می دهد که از دادگـاه درخواسـت صـدور دسـتور موقـت نماید . دادگاه در صورتی که دلایل وي را موجه تشخیص دهد دستو جلوگیري از ایجـاد آثـار تصـرف و یـاتکمیل اعیانی یا کشت و زرع یا از بین بردن آثار موجود توسط خوانده و یا جلوگیري از ادامه ي مزاحمت و یا ممانعت از حق را در ملک مورد دعوا صادر می نماید. در خصوص دستور موقت موضوع ماده 174 قانون آ.د.م بر خلاف دستور موقـت بـه مفهـوم اخـص، صـدور آن نمـی توانـد موکل به دادن تأمین شود و اجراي آن نیز مستلزم تأئید رئیس حوزه ي قضایی نمی باشد.

طرفین دعوی الزام به رفع مزاحمت

خواهان دعوی الزام به رفع مزاحمت ،کسی است که نسبت به تصرفات او مزاحمت شده است  و خوانده دعوی نیز کسی است که مزاحم تصرفات مالک در ملک خود می شود.

مرجع قضائی صالح برای رسیدگی

از آنجا که دعاوی مربوط به اموال غیر منقول طبق نص صریح ماده 12  قانون آ.د.م باید در دادگاه محل مال غیرمنقول اقامه شود و دعوی الزام به رفع مزاحمت از حق جز دعاوی مربوط به اموال غیرمنقول می باشد لذا این دعوی نیز در محل وقوع مال غیرمنقول اقامه خواهد شد.

نحوه اجرای رای الزام به رفع مزاحمت

در این دعوی بلافاصله پس از صدور رای و قبل از قطعیت ،رای اجرا می شود و تجدیدنظرخواهی محکوم علیه تاثیری در اجرای رای ندارد. از آنجا که خواهان بازگرداندن تصرف خود را از دادگاه نمی خواهد تصرف دادن ملک موضوعا خارج است.بلکه از طریق اجرای احکام موضوع مزاحمت رفع اثر می شود .

خدمات تخصصی موسسه حقوقی آبان 

النهایه با عنایت به حجم و پیچیدگی دعاوی حقوقی ، صرف مطالعه مطالب تقدیمی راهگشای حل مشکلات حقوقی اصحاب دعوا نمی باشد. لذا در جهت تسهیل اقدامات حقوقی و ممانعت از تضییع حقوق ، بهره مندی از خدمات وکیل متخصص برحسب نوع دعوا ، امری لازم و غیر قابل اجتناب است.

بر همین اساس موسسه حقوقی آبان با بهره مندی از وکلای متخصص در هر بخش ، آمادگی کامل خود را جهت ارائه جامع ترین خدمات حقوقی اعلام می نماید.

مقالات مرتبط

12 دیدگاه. ارسال دیدگاه جدید

  • ایا همسایه میتواند از سقف پارکینگ خصوصی دیگری لوله فاضلاب عبور دهد؟

    پاسخ
    • سلام وقتبخیر با عنایت به سوال شما ظاهرا سقف پارکینک خصوصی کف آپارتمان ایشان می‌باشد، چنانچه تغییری در ساخت و ساز اولیه آپارتمان ایجاد نکرده باشند مانعی ندارد درغیر اینصورت اگر متعاقبا اقدام به احداث لوله کشی نموده و برای سایرین من جمله مالک پارکینگ خصوصی ایجاد مزاحمت نماید عمل ایشان غیرقانونی است.

      پاسخ
  • سلام ما تو یه ساختمون بیست واحده هستیم. واحدها هر کدوم یه جای پارک جدا دارن
    اما پشت پارکینگ ما طولانیه و‌جای دوتا ماشین هست
    ما به خاطر اینکه دو خانواده تو یه خونه هستیم دوتا ماشین درحال حاضر داریم و اونجا پارک می‌کنیم
    اما نه مزاحم کسیه و نه تو راهه

    الان یکی از همسایه‌ها دعوا کرده و حتی با کتک کاری با فحاشی میگه شما دوتا ماشین نباید بزنید‌. و قصد شکایت داره
    خیلی مزاحمت ایجاد کرده
    میخواستم ببینم حق با کی میشه؟

    پاسخ
    • اگر پارکینگ اختصاصی شما باشد و جای دوتا ماشین داشته باشد و مزاحمتی به دیگران نداشته باشد ایرادی نداره اما اگر آن قسمت جزو مشاعات باشد باید سایرین هم رضایت داشته باشند .

      پاسخ
  • ما یه ملک خریدیم و موقع ساخت پروانه ساخت رو برای همکف تجاری و برای طبقه بالا خدماتی گرفتیم. پروانه کسب تولید قنادی هم گرفتیم و شرکت گاز هم برای کارگاه قنادی مجوز داد و برق سه فاز هم دریافت کردیم. همسایه همکف که زیر کارگاه قنادی هست هر روز از ارتعاشات دستگاه‌ها گله میکنه. روزی نهایتا ۴ ساعت دستگاه روشنه. ایا میتونه شکایت بکنه؟ موقع روشن بودن دستگاه هم رفتیم توی مغازه ش و صدا مثل روشن بودن یک پکیجه.

    پاسخ
  • سلام
    ایا برای رای قطعی دادگاه تجدید نظر خواهی با موضوع مزاحمت ملکی می توان به دیوانعالی کشور اعتراض نمود ؟

    پاسخ
  • بنده با یکی از همسایه هایم شکایتی مبنی بر مزاحمت ملکی دارم و با سند خانه پدرم طرح دعوی نموده ام و پدرم نیز  شفاهی در کلانتری اظهار نموده من ملک خود را به پسرم بصورت شفاهی واگذار نموده ام حال اینکه سند به‌نام بنده نیست و به نام پدرم می باشد امکان رد دعوی بنده وجود دارد لطفا با ذکر ماده مربوطه قید بفرمایید

    پاسخ
    • سلام بله شما نسبت به ملک مالکیتی ندارید که بتوانید طرح دعوا کنید مگر اینکه از جانب پدر خود وکیل دادگستری اختیار کنید و طرح شکواییه را از جانب پدر پیگیری کنید یا اینکه اگر امکان دارد اجاره نامه دستی به نام خود تنظیم کنید.

      پاسخ
  • با سلام آیا  شکایت کیفری  مزاحمت ملکی  با قولنامه عادی که فاقد سند رسمی و اثبات مالکیت قانونی است قابل استماع است ؟ شاکی به جرم مزاحمت ملکی شکایت  کرد
    نسبت به سقف شیروانی که در بالای ملک خریداری شده واقع است که در هنگام معامله هم به رویت خریدار رسیده و از چندین سال قبل بوده است و قاضی حکم رفع مزاحمت سقف شیروانی داده درحالی که  مالکین مغازه مجاور طرف دعوی قرار نگرفته اند

    پاسخ

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

این فیلد را پر کنید
این فیلد را پر کنید
لطفاً یک نشانی ایمیل معتبر بنویسید.
برای ادامه، شما باید با قوانین موافقت کنید

keyboard_arrow_up