اعتراض به رای هیات رسیدگی به تخلفات اداری در دیوان عدالت اداری 

اعتراض به رای هیات رسیدگی به تخلفات اداری به موجب بند 2 ماده 10 قانون دیوان عدالت اداری ، منحصرا از حیث نقض قوانین و مقررات یا مخالفت با آنها ، قابل شکایت در دیوان عدالت اداری می باشد. که به موجب تبصره 2 الحاقی به ماده 3 قانون دیوان عدالت اداری مورخ 1402/02/10 به صورت یک مرحله ای در یکی از شعب تجدیدنظر دیوان عدالت اداری رسیدگی می شود. 

 شرایط و نحوه طرح اعتراض به رای هیات رسیدگی به تخلفات اداری در دیوان عدالت اداری 

1. تقدیم شکایت به دبیرخانه دیوان عدالت اداری یا نمایندگی اداری آن در مراکز دادگستری هر استان یا ارسال از طریق سامانه ساجد یا دفاتر خدمات قضایی
2. ثبت دادخواست ظرف مهلت ۳ ماه از تاریخ ابلاغ رای قطعی هیات رسیدگی به تخلفات اداری برای اشخاص مقیم ایران و ۶ ماه برای اشخاص مقیم در خارج از کشور
3. ذکر جهات و دلایل اعتراض به رای هیات رسیدگی به تخلفات اداری

مدت اعتراض به رای هیات رسیدگی رسیدگی به تخلفات اداری در دیوان عدالت اداری 

به موجب تبصره 2 ماده 16 قانون دیوان عدالت اداری ، مدت اعتراض برای اشخاص مقیم ایران ۳ ماه و برای اشخاص مقیم خارج از کشور ظرف ۶ ماه از تاریخ ابلاغ رای قطعی هیات رسیدگی به تخلفات اداری مطابق با قانون آیین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب در امور مدنی می باشد.

لازم به ذکر است ، وفق تبصره اعلامی ، مراجع مذکور مکلفند در رای یا تصمیم خود تصریح نمایند که رای یا تصمیم آنها ظرف مدت مزبور در دیوان قابل اعتراض است. در مواردی که ابلاغ به شخص معترض به صورت واقعی نبوده است و ذی نفع ادعای عدم اطلاع از آن را بنماید ، شعبه دیوان در ابتداء به موضوع ابلاغ رسیدگی می نماید . در مواردی که به موجب قانون سابق ، اشخاصی قبلا حق شکایت در مهلت بیشتری داشته اند ، مهلت مذکور ، ملاک محاسبه است. 

نحوه رسیدگی به اعترض به رای هیات رسیدگی به تخلفات اداری در دیوان عدالت اداری 

به موجب تبصره 2 الحاقی 1402/02/10 به ماده 3 قانون دیوان عدالت اداری ، رسیدگی به شکایات و اعتراضات اشخاص حقیقی و حقوقی اعم از عمومی و خصوصی از آراء و تصمیمات مراجع اختصاصی اداری همچون هیات های رسیدگی به تخلفات اداری به صورت یک مرحله ای و مستقیماً به شعب تجدیدنظر دیوان عدالت اداری ارجاع و مورد رسیدگی قرار می‌گیرد، رای صادره قطعی است.  

لازم به ذکر است ، پس از لازم الاجرا شدن این قانون پرونده های سابق موجود در شعب بدوی و تجدیدنظر کماکان مطابق با صلاحیت زمان ثبت دادخواست رسیدگی می‌شوند.

لازم به ذکر است، با توجه به جایگاه نظارتی دیوان عدالت اداری، شعبه دیوان عدالت اداری بدوا با رسیدگی شکلی نسبت به ادعای شاکی دال بر نقض قوانین و مقررات یا مخالفت با آنها  توسط هیات رسیدگی به تخلفات اداری می نماید و از ورود در ماهیت پرونده ممنوع است و در فرض قبول شکایت نسبت به نقض شدن رای هیات رسیدگی به تخلفات اداری و ارجاع پرونده به هیات هم عرض رسیدگی کننده به تخلف اداری اقدام می نماید و هیات هم عرض نیز مکلف است، با توجه به ایرادات اعلامی دیوان عدالت اداری نسبت به صدور رای مقتضی اقدام نماید.

اما اگر هیات رسیدگی به تخلفات اداری کماکان به رای قبلی اصرار ورزید یا رای صادره مورد پذیرش شاکی نبود ، نامبرده می تواند مجددا نسبت به طرح شکایت در دیوان عدالت اداری اقدام نماید.  دیوان این بار با ورود در ماهیت موضوع  اقدام به صدور حکم ماهوی می نماید. که رای قطعی صادره با توجه به ماهیت حکم بودن آن ، قابل اعاده دادرسی وفق ماده 98 قانون دیوان عدالت اداری با ذکر یکی از جهات شش گانه مصرحه در این ماده در شعبه صادرکننده رای قطعی است.

نتیجتا اینکه با عنایت به فنی و پیچیدگی خاص دعاوی تخلفات اداری و یک مرحله ای شدن رسیدگی به این دعاوی ،  بهره مندی از خدمات وکیل متخصص دیوان عدالت اداری نقش بسزایی در جهت نحوه طرح و دفاع مقتضی و ممانعت از تضییع حقوق استخدامی اشخاص در دیوان عدالت اداری خواهد داشت. 

اعاده دادرسی از رای دیوان عدالت اداری نسبت به رد شکایت نسبت به اعتراض به رای هیات رسیدگی به تخلفات اداری 

در قانون دیوان عدالت اداری، جهت اعمال ماده 79 دیوان عدالت اداری مهلتی پیش بینی نشده است. برهمین اساس محکوم علیه در هر زمانی فرصت طرح درخواست اعاده دادرسی را دارد.

محکوم علیه پرونده ، چنانچه بنای بر اعاده دادرسی از طریق اعمال ماده 79 قانون دیوان عدالت اداری را داشته باشد، می بایست نسبت به ثبت دادخواست خود از طریق مراجعه به دیوان عدالت اداری را دارد می بایست به یکی از دفاتر خدمات قضایی یا از طریق سامانه ساجد نسبت به ارسال درخواست به دبیرخانه ماده 79 دیوان عدالت اداری اقدام نماید. البته در رویه جاری با مراجعه حضوری به دبیرخانه اعمال ماده 79  دیوان عدالت اداری در تهران و ثبت حضوری درخواست ، سرعت عمل بالاتری جهت رسیدگی وجود دارد. 

علی ایحال با ثبت درخواست ، پرونده به قضات منتخب رئیس دیوان عدالت اداری ارجاع می شود. چنانچه قضات منتخب با تائید رئیس دیوان عدالت اداری قائل به خلاف شرع یا قانونی بودن رای قطعی صادره باشند، پرونده توسط ریاست دیوان عدالت اداری یا معاون وی با ذکر دلیل جهت رسیدگی ماهوی به شعبه هم عرض دادگاه صادرکننده رای قطعی ارسال می شود. شعبه مذکور نیز موظف  است، خارج از نوبت به پرونده رسیدگی و رأی مقتضی صادر کند. رای صادر شده قطعی است. 

علاوه بر روش مذکور، چنانچه رئیس قوه قضاییه نیز نسبت به پذیرش درخواست اعاده دادرسی از طریق اعمال ماده 79 موافقت نماید، پرونده مجددا به ریاست دیوان عدالت اداری ارجاع خواهد شد و با صدور دستور، پرونده به شعبه هم عرض یا مرجع بالاتر در دیوان عدالت اداری ارجاع خواهد گردید. 

نکته مهم اینکه ، چنانچه رأی قطعی موضوع این ماده از شعبه بدوی دیوان عدالت اداری صادر شده باشد ، در این صورت پرونده برای صدور رأی به یکی از شعبه تجدیدنظر ارجاع خواهد گردید.

که با پذیرش درخواست اعمال ماده 79 از طریق ریاست قوه قضاییه یا رئیس دیوان عدالت اداری ، اجرای رای تا زمان صدور حکم قطعی متوقف خواهد گردید.