اعتراض به رای هیات رسیدگی به تخلفات اداری ؛ علاوه بر دیوان عدالت اداری در هیات عالی نظارت به تخلفات اداری نیز قابل انجام است. به موجب ماده 22 قانون رسیدگی به تخلفات اداری، هیات عالی نظارت به منظور ، نظارت بر حسن اجرای قانون رسیدگی به تخلفات اداری در دستگاه ای دولتی و اجرایی مشمول این قانون و نیز رسیدگی مجدد نسبت به تصمیمات و آرای صادره از سوی هیاتهای بدوی یا تجدیدنظر تخلفات اداری تشکیل شده است. که در فرض اخیر، هیات عالی نظارت امکان ابطال تمام یا بخشی از تصمیمات و آرای صادره در اجرای قانون رسیدگی به تخلفات اداری و قوانین مشابه دارا می باشد.
علاوه بر این به موجب ماده 10 آيين‌نامه اجرايي آیین نامه هیات عالی نظارت در اجرای ماده 22 قانون رسیدگی به تخلفات اداری مصوب 12/03/ 1373، بخشنامه‌هاي صادره از سوي هيأت عالي نظارت كه به منظور تبيين و توجيه نحوه اجراي قانون و و آيين نامه اجرايي آن تهيه و ابلاغ مي‌شود براي كليه هيأت‌ها لازم‌الاتباع است.
جهات نقض رای هیات های رسیدگی به تخلفات اداری در هیات عالی نظارت بر تخلفات اداری
هیات عالی نظارت در صورت مشاهده موارد اعلامی زیر نسبت به ابطال تمام یا بخشی از تصمیمات صادره از سوی هیات های بدوی یا تجدیدنظر رسیدگی به تخلفات اداری اقدام می نماید.
الف – عدم رعایت قانون رسیدگی به تخلفات اداری و مقررات مشابه
ب – اعمال تبعیض در اجرای قانون رسیدگی به تخلفات اداری و مقررات مشابه
ج – کم کاری در امر رسیدگی به تخلفات اداری
د – موارد دیگر که هیأت بنا به مصالحی ضروری تشخیص می‌دهد.
مهلت طرح اعتراض به رای هیات رسیدگی به تخلفات اداری شکایت در هیات عالی نظارت بر تخلفات اداری
در مقررات قانونی مهلتی جهت طرح اعتراض نسبت به به رای هیات رسیدگی به تخلفات اداری در هیات عالی نظارت وجود ندارد و لذا طرح شکایت در هیات عالی نظارت بر تخلفات اداری فاقد مهلت است.
نحوه طرح و رسیدگی به اعتراض به رای هیات رسیدگی به تخلفات اداری در هیات عالی نظارت بر تخلفات اداری
نحوه طرح شکایت درهیات عالی نظارت بر تخلفات اداری و نحوه رسیدگی به شکایات مطروحه در این هیات ، تابع قانون استخدام کشوری و آیین نامه اجرایی هیات عالی نظارت مصوب 12/03/ 1373 می باشد.
به موجب ماده 7 آیین نامه هیات عالی نظارت در اجرای ماده 22 قانون رسیدگی به تخلفات اداری ، شكايت كارمندان نسبت به آراي صادره از هيأت‌هاي رسيدگي به تخلفات اداري ابتدائا در دبيرخانه هيأت عالي نظارت مورد بررسي قرار مي‌گيرد، و چنانچه لغو، اصلاح يا تغيير آراء ضرو‌رت داشته باشد، مراتب به هيأت عالي نظارت پيشنهاد خواهد شد، در غير اين صورت طبق قوانين و مقررات عمل خواهد شد.
که دفتر هماهنگي، بازرسي و نظارت بر امر رسيدگي به تخلفات اداري ، به‌عنوان دبيرخانه هيأت عالي نظارت بوده و كليه كارهاي هيأت عالي نظارت از طريق اين دفتر اجراء مي‌گردد.
و جلسات هیات عالی نظارت با دعوت دبیرخانه هیات تشکیل می شود و جلسات هيأت عالي نظارت با حضور حداقل سه نفر از اعضا رسميت پيدا مي‌كند و تصميمات آن با نظر موافق اكثريت ۳ نفر از اعضاي حاضر در جلسه معتبر خواهد بود
و براساس ماده 8 آیین نامه اعلامی ، در مواقعي كه حضور مسؤو‌ل هماهنگي با رييس هيأت يا شاكي در بررسي پرونده ضرو‌رت داشته باشد، دبيرخانه هيأت عالي نظارت از آنان دعوت به‌عمل خواهد آو‌رد و پس از استماع نظرات آنان گزارش لازم را همراه با مدارك و مستندات مربوط جهت اخذ تصميم به هيأت عالي نظارت ارايه خواهد نمود.
مضافا اینکه ، دبيرخانه هيأت عالي نظارت ، موظف است ، در صورت مشاهده موارد عدم رعايت قانون رسيدگي به تخلفات اداري و مقررات انضباطي مشابه در دستگاه‌هاي مشمول قانون رسيدگي به تخلفات اداري، اعمال تبعيض در اجراي قانون مذكور يا مقررات انضباطي مربوط و نيز كم كاري در امر رسيدگي به تخلفات اداري و يا عدم رعايت قانون در صدور آراء، ضمن پيگيري و برخورد قانوني با متخلفين، گزارش‌هاي لازم را جهت طرح در هيأت عالي نظارت تهيه و ارايه نمايد.
نکته مهم اینکه ، به موجب ماده 21 قانون رسیدگی به تخلفات اداری ، کلیه آرای قطعی صادره از سوی هیاتهای بدوی و تجدید نظر رسیدگی به تخلفات اداری ، علاوه بر قابلیت طرح اعتراض در دیوان عدالت اداری درهیات عالی نظارت بر تخلفات اداری نیز قابل شکایت است.
بنابراین با توجه به مستقل بودن هیات عالی نظارت بر تخلفات اداری ، از تشکیلات دیوان عدالت اداری و فاقد مهلت بودن مراجعه به این هیات ، بهتر است معترض ابتدائا به جهت ممانعت از انقضای مهلت اعتراض در دیوان عدالت اداری نسبت به طرح اعتراض به رای هیات رسیدگی به تخلفات اداری در دیوان عدالت اداری اقدام نماید.
و چنانچه در دیوان عدالت داری نتیجه معترض حاصل نشود، می‌تواند به هیات عالی نظارت بر تخلفات اداری مراجعه و درخواست رسیدگی و نقض رای هیات رسیدگی به تخلفات اداری را مطرح نماید.
که در این صورت موجب بند 2 ماده 10 قانون دیوان عدالت اداری ، رای صادره از سوی هیات رسیدگی به تخلفات اداری منحصرا از حیث نقض قوانین و مقررات یا مخالفت با آنها ، قابل شکایت در دیوان عدالت اداری می باشد.
که در حال حاضر به موجب تبصره 2 الحاقی به ماده 3 قانون دیوان عدالت اداری مورخ 1403/02/10 به صورت یک مرحله ای در یکی از شعب تجدیدنظر دیوان عدالت اداری رسیدگی می شود. که رعایت مهلت 3 ماه برای اشخاص مقیم ایران و 6 ماه برای اشخاص مقیم خارج از کشور، جهت طرح اعتراض به رای هیات رسیدگی به تخلفات اداری در دیوان عدالت اداری الزامی است.
در صورت قبول شکایت معترض و نقض رای در شعبه دیوان ، پرونده به هیات هم عرض رسیدگی کننده به تخلف اداری ارجاع می شود. در صورتی که با ارجاع پرونده به هیات هم عرض ، نتیجه دلخواه کارمند حادث نشود ، امکان طرح شکایت مجدد در دیوان عدالت اداری وجود خواهد شد و شعبه تجدیدنظر دیوان عدالت اداری این بار برخلاف امکان رسیدگی شکلی سابق خود ، با ورود در ماهیت موضوع نسبت به صدور حکم قطعی اقدام خواهد نمود.
بنابراین اگر دیوان عدالت اداری حکم به رد شکایت کارمند متهم را صادر نمود، چون هیات عالی نظارت مرجعی مستقل از دیوان عدالت اداری است، که وظایف و اختیارات راجع به نظارت بر حسن اجرای قوانین رسیدگی و تخلف اداری را دارد، بنابراین رسیدگی در دیوان عدالت اداری و رد شکایت کارمند، مانع از اعمال اختیارات قانونی از سوی هیات عالی نظارت نخواهد شد.
آیا رای هیات عالی نظارت بر تخلفات اداری قابل اعتراض در دیوان عدالت اداری می باشد؟
به موجب اصل 173 قانون اساسی و قسمت 2 ماده 10 قانون دیوان عدالت اداری ، دیوان عدالت اداری ، منحصرا از حیث نقض قوانین و مقررات یا مخالفت با آنها دارای صلاحیت جهت رسیدگی مجدد به تصمیم یا رای هیات عالی نظارت می باشد. البته رعایت مهلت 3 ماه برای اشخاص مقیم ایران و 6 ماه برای اشخاص مقیم خارج از کشور جهت طرح اعتراض در دیوان عدالت اداری الزامی است.
که درصورت نقض رای هیات عالی نظارت ، پرونده مجددا در هیات هم عرض رسیدگی به تخلفات اداری که اقدام به صدور رای قطعی نموده است ، رسیدگی خواهد شد.
البته در صورتی که با ارچاع پرونده به هیات هم عرض ، نتیجه دلخواه کارمند حادث نشود ، امکان طرح شکایت مجدد در دیوان عدالت اداری وجود خواهد شد و شعبه تجدیدنظر دیوان عدالت اداری این بار برخلاف رسیدگی شکلی سابق ، با ورود در ماهیت نسبت به صدور حکم قطعی اقدام خواهد نمود.
و درصورتی که حکم دیوان مورد پذیرش کارمند نباشد، با توجه به ماهیت حکم بودن رای صادره ، امکان اعاده دادرسی وفق ماده 98 قانون دیوان عدالت اداری با اثبات یکی از جهات شش گانه مصرحه در ماده اعلامی در شعبه صادرکننده رای قطعی وجود خواهد داشت.
اعاده دادرسی از رای دیوان عدالت اداری نسبت به رد شکایت نسبت به رای هیات عالی نظارت | اعمال ماده 79 نسبت به اعتراض به رای هیات عالی نظارت بر تخلفات اداری در دیوان عدالت اداری
نکته اولیه اینکه ، در قانون دیوان عدالت اداری، مهلتی جهت اعاده دادرسی به موجب ماده 79 دیوان عدالت اداری پیش بینی نشده است. برهمین اساس محکوم علیه در هر زمانی فرصت طرح درخواست اعاده دادرسی را دارد. هر چند با توجه به فنی و تخصصی بودن دعاوی مطروحه در دیوان عدالت اداری ، بهره مندی از خدمات وکیل متخصص دیوان عدالت اداری نقش بسزایی در پیشبرد صحیح پرونده و اخذ آرای مقتضی در پی خواهد داشت.
