مراحل شکایت بانک از وام گیرنده به چه صورت است؟ توضیح اینکه در بسیاری مواقع افراد اقدام به اخذ تسهیلات از بانک می نمایند و از بازپرداخت آن امتناع می نمایند. برای حل این مشکل، بانک ها از متقاضیان تسهیلات تضامینی را اخذ می نمایند. تا در مواقع تخلف و تاخیر در تادیه با اجرا گذاشتن آنها مطالبات خود را وصول نمایند. نحوه وصول تضامین بانک ها در عمل موجب بروز دعاوی بانکی متعددی از قبیل ابطال قراردادهای بانکی و شروط ضمن آن، ابطال اجراییه ثبتی بانک، ابطال عملیات اجرایی ثبت، ابطال سند رهنی و ابطال مزایده ثبتی بانک و…شده است. که با توجه به اهمیت این مباحث به موجب مقاله های مجزایی به هر یک پرداخته ایم.که قابل مطالعه و بهره برداری می باشد.
شیوه های وصول مطالبات بانک ها
وصول مطالبات بانک ها از دو طریق صدور اجرائیه ثبتی و دادخواست حقوقی صورت می گیرد. مطالبات بانک ها بر اساس قراردادهای بانکی و سند رهنی و تضامینی مانند چک و سفته می باشد. که در خصوص هر یک و نحوه اقدام علیه مشتری توضیح خواهیم داد. مراجعی که بانک ها می توانند نسبت به وصول مطالبات خود اقدام نمایند، دوایر اجرای ثبت اسناد و املاک و دادگاه های عمومی حقوقی می باشند.
نحوه وصول مطالبات بانک ها از طریق قراردادهای بانکی
طبق ماده ۱۰ قانون عملیات بانکی بدون ربا، قراردادهای بانکی در حکم اسناد رسمی است و از کلیه مزایای اسناد تجاری برخوردار می باشد. لذا با توجه به اینکه قراردادهای بانکی در حکم اسناد رسمی محسوب می گردند، از طریق اداره اجرای ثبت قابل اجرا می باشند. مراحل اقدام بانک از طریق اجرای ثبت بدین صورت است که، تقاضانامه صدور اجرائیه توسط اداره حقوقی یا کارشناس حقوقی بانک به اجرای ثبت محل تنظیم قرارداد تحویل داده می شود و بر همان اساس، اجرای ثبت ظرف مهلت قانونی، اجرائیه ثبتی صادر می کند.پس از ابلاغ اجرائیه به متعهد و ضامن یا ضامنین، این اشخاص باید ظرف مدت ۱۰ روز مفاد آن را اجرا نمایند و یا ترتیبی برای پرداخت دین خود بدهد و یا مالی معرفی کند که اجرای سند از آن طریق میسر گردد. در صورتی که متعهد یا ضامن اقدامی ننماید، نسبت به بازداشت اموال و حقوق ایشان و اجرای مفاد قرارداد بانکی از این طریق اقدام می گردد.
طبق قانون نحوه وصول مطالبات بانک ها مصوب ۰۵/۱۰/۱۳۶۸، دوایر اجرای ثبت اسناد و املاک مکلف می باشند علاوه بر اصل طلب ،خسارت تاخیر تادیه ،جریمه عدم انجام تعهد و سایر هزینه ها را نیز از متعهد یا ضامن وصول نمایند.
که درعمل بدهکاران بانکی می توانند در جهت ممانعت از اقدامات بانک و براساس جهات قانونی و شرایط مقرر در قرارداد بانکی درخواست ابطال قراردادهای بانکی یا شروط ضمن آن یا دعوای ابطال اجرائیه ثبتی و ابطال عملیات اجرایی ثبت و…را مطرح می نمایند. البته بر حسب شرایط قرارداد بانکی امکان و نحوه طرح دعاوی متفاوت است.
وصول مطالبات بانک از طریق تضامین
همانگونه که بیان شد، بانک ها موظف هستند در زمان اعطای تسهیلات، تضمین کافی از مشتریان اخذ نمایند.ی کی از این تضامین ،سفته یا چک خود مشتری یا ضمانت ضامن از طریق صدور چک یا ظهرنویسی سفته و دادن آن به بانک می باشد.
چنانچه تضمین اخذ شده سفته باشد، بانک می بایست از طریق طرح دعوا دردادگاه اقدام نموده و مطالبات خود را وصول نماید. در صورتی از متعهد یا ضامن بابت تضمین چک دریافت شده باشد، بانک می تواند از طریق اجرای ثبت یا دادگاه علیه صادر کننده یا ظهرنویسان و ضامن اقدام نماید.
وصول مطالبات بانک از طریق وثایق
در بسیاری از مواقع بانک از مشتریان خود وثیقه ای که اعم است از اموال منقول یا غیر منقول دریافت می نماید و این وثایق طی سند رهنی در رهن بانک قرار می گیرد. چنانچه مشتری از بازپرداخت تسهیلات امتناع نماید و یا تعهدات قانونی و قراردادی خود را اجرا ننماید، شعبه با حصول اطمینان از عدم نتیجه دهی بکارگیری تدابیر وصول مطالبات سررسید گذشته، نسبت به ارسال اسناد وثیقه و اوراق ارزیابی و موارد رهن با ذکر دقیق میزان بدهی مربوط به اسناد رهنی به تفکیک اصل و خسارت تاخیر تادیه و خسارت تاخیر روز شمار به واحد حقوقی ذیربط اقدام می نماید.
نماینده حقوقی تقاضانامه مربوطه به انضمام اسناد رهنی را جهت صدور اجرائیه توسط نماینده بانک به دفتر خانه تنظیم کننده سند تحویل و رسید دریافت میگردد. دفترخانه دستور اجرا را جهت صدور اجرائیه به اداره ثبت اسناد و املاک ارسال می نماید. با تشکیل پرونده،ابلاغ اجرائیه به راهن و مدیون ارسال می گردد. بعد از ابلاغ اجرائیه به مدیون توسط اجرای ثبت از تاریخ ابلاغ تا مدت ۸ ماه مهلت قانونی جهت تسویه بدهی داده می شود. که پس از انقضای این مدت چنانچه مدیون اقدامی جهت پرداخت ننماید. عملیات مزایده و تنظیم سند انتقال اجرایی انجام می گردد. که در صورت عدم رعایت مقررات مزایده امکان ابطال مزایده ثبتی بانک وجود دارد.
لازم به ذکر است، درخصوص شرایط دیگر زائل نمودن تملکات بانکها نسبت به وثایق تملک شده از سوی بانک ، طی مقاله های اقاله املاک تملیکی بانک و نیز ابطال جانشینی بانک در طرح های تولیدی به مباحث مهم دیگر این بخش پرداخته ایم.که قابل مطالعه و بهره برداری می باشد.
