مالیات در قراردادهای پیمانکاری یکی از موضوعات مهم در بخش قراردادهای پیمانکاری است، که کارفرمایان و پیمانکاران می بایست به مفاهیم و قوانین و مقررات مختلفی که حسب مورد بر فعالیت آنها حاکم است مسلط باشند. که با توجه به حجم و پیچیدگی مطالب و تنوع آن بر حسب موضوع امکان ارائه اطلاعات کامل در این خصوص در این مقاله میسر نمی باشد. بر همین اساس به بیان نکات کاربردی آن خواهیم پرداخت.
انواع مالیات در قراردادهای پیمانکاری
شرکت های پیمانکاری برحسب نوع قرارداد و سطح درآمد خود موظف به پرداخت مالیات می باشند. نکته قابل تامل اینکه در قوانین پیمانکاری، مالیات شرکت های پیمانکاری بصورت دقیق تعریف نشده است. ولی در اصلاحیه قانون مالیات های مستقیم مصوب سال ۱۳۴۵ دو نوع مالیات تعریف شده است.
الف.مالیات مقطوع پیمانکاری (مالیات تکلیفی)
ب.مالیات بر درآمد پیمانکاری
مالیات مقطوع قراردادهای پیمانکاری
در قراردادهای پیمانکاری دولتی و عمومی، کارفرمایان اعم از سازمان های دولتی و عمومی موظف اند، بخشی از مبلغ پیمان را از حساب پیمانکار کسر و به حساب سازمان امور مالیاتی واریز نمایند.
که در بررسی ساختار این نوع مالیات اطلاع به موارد زیر حائز اهمیت است.
۱.این نوع مالیات به قراردادهای پیمانکاری بالاتر از ده میلیون ریال تعلق می گیرد.
۲.اگر پیمانکار اول قرارداد را به پیمانکار دوم واگذار نماید، مالیات مقطوع به پیمانکار دوم تعلق نمی گیرد.
۳.مالیات شرکت های فعال در زمینه های ساختمانی، تاسیسات فنی، حمل و نقل، نقشه کشی، نظارت و محاسبات فنی ۵/۵ درصد مبلغ پیمان است.
۴.مالیات مقطوع قراردادهای پیمانکاری به دو بخش ۴ و ۵ درصد تقسیم می شود.
۵. در فرضی که پیمانکار شرکت یا فرد خارجی باشد که خارج از ایران اقامت دارد باشد، کارفرما موظف است نسبت به کسر ۴ درصد از طلب پیمانکار اقدام و به حساب اداره دارایی واریز نماید.
مالیات بر درآمد در قراردادهای پیمانکاری
در مالیات بردرآمد پیمانکاری تمامی درآمدهایی که پیمانکار کسب می نماید، مشمول پرداخت مالیات قرار می گیرد. در این نوع مالیات با پرداخت طلب پیمانکار از سوی کارفرما، مالیات مقطوع به پیمانکار تعلق می گیرد. که روشهای بررسی میزان این درآمدها از شیوه های اعلامی زیر صورت می پذیرد.
۱.بررسی دفاتر مالی شرکتهای پیمانکاری
۲.تشخیص علی الرس
۳.بررسی سایر حساب های مالیاتی شرکت پیمانکاری
۴.احتساب مالیات براساس اسناد مالیات مقطوع پیمانکاری که توسط کارفرما پرداخت شده است.
نحوه محاسبه مالیات در قراردادهای پیمانکاری
در خصوص نحوه محاسبه مالیات قراردادهای پیمانکاری همانگونه که بیان شد، مالیات قرارداد مقطوع پیمانکاری ۴ درصد است. ولی در خصوص نحوه محاسبه مالیات بر درآمد پیمانکاری می بایست به ماهیت شرکت یا شخص پیمانکار توجه شود. چرا که تشخیص میزان مالیات به صورت علی راس تعیین می شود و شامل فروض زیر خواهد بود.
-
مالیات شرکت های پیمانکاری سهامی
. مالیات سهم شهرداری به میزان ۳ درصد از کل درآمد مشمول مالیات
. مالیات اتاق بازرگانی، صنایع و معادن به میزان سه و نیم در هزار کل درآمد مشمول مالیات
. مالیات سود اکتسابی سهامداران به میزان ۱۵ درصد
. مالیات سود اکتسابی برای سرمایه شرکت به میزان ۲۵ درصد
-
مالیات شرکت های پیمانکاری غیرسهامی
. مالیات سهم شهرداری به میزان ۳ درصد از کل درآمد مشمول مالیات
. مالیات اتاق بازرگانی، صنایع و معادن به میزان سه و نیم در هزار کل درآمد مشمول مالیات
.محاسبه مالیات سهم شرکا پس از کسر مالیات شهرداری براساس ماده ۱۳۴ قانون مالیات های مستقیم
-
مالیات قرارداد پیمانکاری شخص حقیقی
بموجب ماده ۱۳۴ قانون مالیات های مستقیم، قراردادهای مالیاتی که شخص حقیقی به صورت انفرادی آن را انجام می دهد، مالیات بر درآمد آنها به صورت نرخ های تصاعدی محاسبه می گردد.
معافیت مالیاتی شرکتهای پیمانکاری
بهره مندی از این امتیاز یک امر استثنائی است و در موارد خاصی به مشمولان مالیاتی تعلق میگیرد. طبق تبصره ۱ ماده ۱۰۷ قانون مالیات های مستقیم، در صورتی که پیمانکار بخشی از مبلغ پیمان را صرف خرید لوازم و تجهیزات مورد استفاده در پروژه کند. به همان میزان پرداختی از مالیات وی کسر خواهد شد.
پرداخت مالیات بر ارزش افزوده در قراردادهای پیمانکاری .
در معاملات پیمانکاری که کارفرما یکی از دستگاههای اجرائی موضوع ماده (۲۹) قانون برنامه ششم توسعه است، کارفرما موظف است، همزمان با هر پرداخت، مالیات ارزش افزوده متناسب با آن را به پیمانکار پرداخت کند.
بر این اساس تا زمانی که کارفرما مالیات بر ارزش افزوده را به پیمانکار پرداخت نکرده باشد، سازمان امور مالیاتی کشور حق مطالبه آن از پیمانکار یا أخذ جریمه دیرکرد از وی را ندارد.
نحوه محاسبه مالیات بر ارزش افزوده در قراردادهای پیمانکاری
بر اساس قانون مالیات بر ارزش افزوده، از کل صورت وضعیتی که پیمانکار ارائه میدهد، می بایست ۶ درصد مالیات بر ارزش افزوده و ۳ درصد عوارض ارزش افزوده (جمعا ۹ درصد) محاسبه و از کارفرما مطالبه و اخذ شود. (این مبلغ قبل از کسر کسورات، چه قانونی و چه توافقی، محاسبه میگردد.
لازم به ذکر است، کسورات مبالغی است که به صورت توافقی بین کارفرما و کارکنان یا به صورت قانونی از حقوق کارکنان کم میشود.