دعوای تایید فسخ قرارداد به جهت خیار تاخیر ثمن

دعوای تایید فسخ قرارداد به جهت خیار تاخیر ثمن در فرضی است، که علی رغم اینکه ،هنگام معامله باید ترتیباتی برای پرداخت ثمن موضوع معامله در قرارداد پیش بینی گردد. بنا به هرعلت، برای پرداخت ثمن مدتی مشخص تعیین نشده باشد و سه روز از تاریخ بیع بگذرد و در این مدت نه فروشنده ملک را تحویل مشتری دهد و نه مشتری تمام ثمن معامله را به فروشنده بدهد، در این حالت فروشنده برای خروج از تعهد قراردادی خود و ممانعت از ورود خسارت می تواند قرارداد را به استناد خیار تاخیر ثمن فسخ کند و طی اظهار نامه ای به طرف مقابل اعلام کند و در جهت ممانعت از هر گونه ایراد و دعاوی احتمالی خریدار، نسبت به طرح دادخواست تایید فسخ قرارداد به جهت خیار تاخیر ثمن در مرجع صالح به رسیدگی اقدام نماید.

لازم به ذکر است، که غیر از فسخ عقد، فروشنده می تواند با مراجعه به مرجع صالح به رسیدگی، نسبت به الزام خریدار به پرداخت ثمن معامله  نیز اقدام نماید. یا به موجب ماده 377 قانون مدنی هر یک از بایع و مشتری حق دارد، از تسلیم مبیع یا ثمن خودداری کند تا طرف دیگر حاضر به تسلیم شود، مگر این که مبیع یا ثمن ‌موجل باشد، در این صورت هر کدام از مبیع یا ثمن که حال باشد باید تسلیم شود.

شرایط اعمال خیار تاخیر ثمن جهت امکان طرح دعوای تایید فسخ قرارداد به جهت خیار تاخیر ثمن

بموجب مواد 402 الی 409  قانون مدنی شرایط اعمال خیار تاخیر ثمن عبارتند از:

1. خیار تاخیر ثمن مختص بیع است، بنابراین قرارداد منعقد شده باید حتما قرارداد خرید و فروش باشد.
2. مال مورد معامله باید عین خارجی و یا در حکم آن باشد.
3. تحویل و تسلیم مبیع و ثمن هر دو باید حال باشند و نه موجل 

توضیح اینکه، با توجه به ظاهر ماده 402 قانون مدنی، حق فسخ بایع  مختص ثمن حال است و بنابراین در صورت مؤجل بودن ثمن، بایع تنها حق الزام خریدار به تأدیه ثمن را خواهد داشت.

4. سه روز از تاریخ انعقاد قرارداد سپری شده باشد و نه مبیع موضوع معامله به خریدار تسلیم شده باشد و نه ثمن به فروشنده پرداخت شده باشد.

نکات کاربردی:

1. خیار تاخیر ثمن مختص فروشنده است و برای خریدار این نوع اختیار فسخ قرارداد ایجاد نمی شود. 
2. اگر علیرغم گذشتن سه روز ازتاریخ بیع، خیار تاخیر ثمن برای فروشنده به وجود آید، ولی فروشنده از آن استفاده نکند و خریدار ثمن را پرداخت کند، فروشنده دیگر حق فسخ قرارداد را ندارد.
3. اگر مشتری برای پرداخت ثمن ، ضامن معرفی کند یا آن را به دیگری حواله دهد، اگر فروشنده ضامن و یا حواله را قبول کند، خیار تاخیر ثمن از بین می رود.

مستندات قانونی جهت طرح دعوای تایید فسخ قرارداد به جهت خیار تاخیر ثمن

مواد 402 و 403 و 404 و 405 و 406 و 407 و 408 و 409 قانون مدنی 

نمونه دادخواست تایید فسخ قرارداد به جهت خیار تاخیر ثمن

با توجه به فنی و تخصصی بودن دعوای تایید فسخ قرارداد به جهت خیار تاخیر ثمن  و دیدگاه ها و رویه های متفاوت قضایی ، امکان ارائه نمونه دادخواست واحد برای طرح این قبیل دعاوی وجود ندارد. مضافا اینکه ، به جهت ممانعت از تضییع حقوق اصحاب دعوا ، بهره مندی از خدمات وکیل متخصص قراردادها امری لازم و غیرقابل اجتناب است. 

بر همین اساس موسسه حقوقی آبان با بهره مندی از وکلای متخصص در زمینه های مختلف حقوقی، آمادگی کامل خود را جهت ارائه خدمات مشاوره و قبول وکالت در این بخش را اعلام می نماید.

اسقاط خیار تاخیر ثمن به صورت ضمنی و عدم امکان طرح دعوای تایید فسخ قرارداد به جهت خیار تاخیر ثمن

به موجب ماده 403 قانون مدنی ، درصورتی که خریدار به عنوان مثال در دعاوی اراضی و املاک ، در نقش مدعی بتواند اثبات نماید، که فروشنده به نحو صریح یا ضمنی نسبت به مطالبه ثمن معامله اقدام و خریدار را ملزم به پرداخت ثمن معامله نموده است، حق فسخ قرارداد به جهت خیار تاخیر ثمن از فروشنده سلب می شود و عملا امکان طرح دعوای تایید فسخ قرارداد به جهت خیار تاخیر ثمن از وی ساقط می شود. در مقابل خریدار می تواند نسبت به طرح دعوای الزام به تنظیم سند رسمی انتقال ملک و تحویل مبیع  و اجرت المثل ایام تصرف ملک علیه وی اقدام نماید.

آیا پرداخت بخشی از ثمن معامله  توسط خریدار، موجب ساقط شدن خیار تاخیر ثمن معامله  و عدم امکان طرح دعوای تایید فسخ قرارداد به جهت خیار تاخیر ثمن خواهد شد؟

خیر، به موجب ماده 407 قانون مدنی ، تسلیم بخشی از ثمن معامله یا واریز بخشی از آن به حساب فروشنده ، موجب ساقط شدن حق فسخ فروشنده نخواهد شد.

مرجع صالح به رسیدگی به دعوای تایید فسخ قرارداد به جهت خیار تاخیر ثمن

درخصوص دعاوی ناشی از قراردادها،دادگاه محل اقامت طرف قرارداد، محل انعقاد و محل اجرای قرارداد ،دارای صلاحیت رسیدگی می باشد.

لیکن درخصوص اموال غیرمنقول از قبیل زمین و آپارتمان، دادگاه محل وقوع مال غیرمنقول دارای صلاحیت رسیدگی است.

نحوه اجرای رای تایید فسخ قرارداد به جهت خیار تاخیر ثمن

خیار تاخیر ثمن با اراده فروشنده و اعلام آن به خریدار محقق می شود و دادگاه تنها آن را تایید می نماید ،بر همین اساس تایید فسخ از زمان اجرای خیار توسط فروشنده واجد اثر حقوقی است و بر آن صحه گذاشته می شود، در این گونه موارد دادنامه ای که صادر می شود جنبه اعلامی دارد و فقط خبر از فسخ معامله دارد، بنابراین اجرائیه ای جهت اجرای آن صادر نمی شود.