جرم حمل و نگهداری مواد مخدر و مجازات آن 

حمل و نگهداری مواد مخدر در همه کشورها و در کشور ما ایران به دلایل آثار مخرب فردی و اجتماعی از جرایم مهم و پر اهمیت است .بدیهی است باتوجه به آثار زیانبار مواد مخدر بر روی بدن انسان تقریبا در همه کشورها تولید، حمل، نگهداری و فروش ماده مخدر خلاف قانون و جرم محسوب می‌شود و عاملان به اینگونه افعال مجرم شناخته شده و مجازات خواهند شد. جرم حمل و نگهداری مواد مخدر با توجه به نوع مواد مخدر به دو بخش تقسیم بندی می شود و مجازاتی هم که در قانون برای آن تعیین شده بسته به نوع مواد مخدر و مقدار آن متفاوت خواهد بود .

انواع مواد مخدر در قانون مبارزه با مواد مخدر

انواع مواد مخدر در قانون مبارزه با مواد مخدر به دو دسته کلی تقسیم شده است :

• مواد مخدر غیر صنعتی: تریاک، شیره، گراس، بنگ، سوخته..
• مواد مخدر صنعتی: شیشه، هروئین، کراک، کوکائین..

مجازات حمل و نگهداری مواد مخدر غیر صنعتی 

مجازات حمل و نگهداری مواد مخدر سنتی یا غیر صنعتی به موجب ماده ۵ قانون اصلاح قانون مبارزه با مواد مخدر اصلاحی ۱۳۹۹، به تناسب وزن مواد مخدر که حمل یا نگهداری شده به شرح زیر می باشد :

• حمل و نگهداری مواد مخدر تا پنجاه گرم

مجازات حبس منتفی است اما مجرم با توجه به کیفیت دستگیری و اقرار به حمل و نگهداری، تا ۴ میلیون ریال جزای نقدی و تا پنجاه ضربه شلاق محکوم می شود.
البته جزای نقدی هر سه سال یکبار با توجه به شاخص بانک مرکزی افزایش می یابد و مبلغ قید شده در قانون در حال حاضر فراتر از جزای نقدی پیش بینی شده در احکام می باشد.

• حمل و نگهداری مواد مخدر بیش از پنجاه گرم تا پانصد گرم

مجازات حبس ندارد، بلکه پنج تا پانزده میلیون ریال جزای نقدی و ده تا هفتاد و چهار ضربه شلاق پیش بینی شده است.

• حمل و نگهداری مواد مخدر بیش از پانصد گرم تا پنج کیلو گرم

در صورتی که مواد مخدر کشف شده بیش از نیم کیلو  باشد در قانون ۳ مجازات در نظر گرفته شده است که شامل پانزده میلیون ریال تا شصت میلیون ریال جریمه نقدی و چهل تا هفتاد و چهار ضربه شلاق و در نهایت دو تا پنج سال حبس تعزیری است . قاضی رسیدگی کننده به پرونده با توجه به کیفیت دستگیری، وضعیت متهم، سابقه کیفری ایشان و عوامل دیگر، هم‌ می تواند هر سه مجازات را برای متهم در نظر بگیرد یا اینکه حداقل مجازات یا حداکثر را در مدنظر قرار دهد.

• حمل و نگهداری مواد مخدر بیش از پنج کیلو گرم تا بیست کیلوگرم

به مجازات جریمه نقدی از شصت میلیون ریال تا دویست میلیون ریال و پنجاه تا هفتاد و چهار ضربه شلاق و پنج تا ده سال حبس تعزیری محکوم می شود.
مجازات تکرار ا جرم حمل یا نگهداری بیش از پنج کیلوگرم تا بیست کیلوگرم ماده مخدر غیر صنعتی اگر برای مرتبه دوم باشد، به جای جریمه نقدی، مصادره اموال ناشی از حمل و نگهداری مواد مخدر دستور می دهد و اگر برای بار سوم تکرار شود، به مجازت اعدام و مصادره اموالی که از جرم حمل و نگهداری ماده مخدر غیر صنعتی به دست آمده، محکوم خواهد شد.

• حمل و نگهداری مواد مخدر بیش از بیست کیلوگرم تا یکصد کیلوگرم

به مجازات شلاق پنجاه تا هفتاد و چهار ضربه و پنج تا ده سال حبس و جزای نقدی شصت تا دویست میلیون ریال و به ازای هر کیلو گرم بیش بیست کیلو دو میلیون ریال اضافه می گردد.البته در صورتی که جرم مندرج در این بند تکرار شود، مجازات اعدام و مصادره کل اموال بدست آمده از حمل یا نگهداری مواد مخدر محکوم می شود.

• حمل و نگهداری مواد مخدر بیش از یکصد کیلوگرم

علاوه بر مجازات های شلاق که پنجاه تا هفتاد و چهار ضربه، و جزای نقدی با اضافه کردن دو میلیون ریال به ازای هر کیلوگرم، به حبس ابد محکوم می شود و در صورت تخفیف مجازات یا عفو و تکرار این جرم، اعدام و به مصادره کل اموال ناشی از جرم حمل و نگهداری مواد مخدر محکوم می شود.

مجازات حمل و نگهداری مواد مخدر صنعتی

قانونگذار با توجه به اثرات زیانبار مواد مخدر صنعتی مجازات را شدیدتر کرده است و حتی واحد کمتر از گرم را نیز جرم انگاری کرده است. مجازات حمل و نگهداری مواد مخدر صنعتی مانند کراک و شیشه و هرویین  به تناسب وزن ماده مخدر تفاوت دارد ولی قانونگذار تفاوتی در نوع ماده مخدر صنعتی قایل نشده است به همین دلیل تمامی مواد مخدر صنعتی را در یک قالب آورده و مجازات حمل و نگهداری آنها به تناسب مقدار و وزن تعیین شده است .

• مجازات حمل و نگهداری ماده مخدر صنعتی ۱ تا ۵ سانتی گرم

صرفاً مجازات شلاق و جریمه نقدی دارد و قانونگذار حبس را در نظر نگرفته است که ۵۰۰ هزار ریال تا ۱ میلیون ریال جریمه نقدی و ۲۰ تا ۵۰ ضربه شلاق محکوم خواهد شد.
هر سانتی گرم معادل یک دهم گرم می شود که اگر گرم را تقسیم بر ۱۰کنیم، حاصل یک سانتی گرم می شود.

• مجازات حمل و نگهداری ماده مخدر صنعتی بیش ازپنج سانتی گرم تا یک گرم

از ۲ میلیون ریال تا ۶ میلیون ریال جریمه نقدی، ۳۰ تا ۷۰ ضربه شلاق محکوم خواهد شد.

• مجازات حمل و نگهداری ماده مخدر صنعتی بیش از چهار گرم تا پانزده گرم

حبس به مدت ۵ تا ۸ سال، شلاق ۳۰ تا ۷۴ ضربه و ۲۰ میلیون ریال تا ۴۰ میلیون ریال تعیین کرده است.

• مجازت حمل و نگهداری ماده مخدر صنعتی بیش از پانزده گرم تا سی گرم

۱۰ تا ۱۵ سال حبس، ۷۴ ضربه شلاق و از ۴۰ میلیون تا ۶۰ میلیون ریال جریمه نقدی

• مجازات حمل و نگهداری ماده مخدر صنعتی بیش از سی گرم

مجازات حمل و نگهداری بیش از سی گرم اعدام و مصادره اموال بدست آمده از حمل و نگهداری ماده مخدر صنعتی می باشد

به موجب تبصره یک ماده ۸ قانون مزبور هرگاه محرز شود متهم به حمل و نگهداری مواد مخدر صنعتی بیش از سی گرم برای بار اول مرتکب این جرم شده و موفق به توزیع یا فروش آن هم نشده در صورتی که میزان مواد بیش از یکصد گرم نباشد با جمع شروط مذکور یا عدم احراز قصد توزیع یا فروش در داخل کشور با توجه به کیفیت و مسیر حمل، دادگاه به حبس ابد و مصادره اموال ناشی از همان جرم، حکم خواهد داد.

مجازات حمل و نگهداری و مصرف گل (ماری جوانا)

از ماده مخدر گل، در قانون اصلاح مبارزه با مواد مخدر صحبتی نشده است . امّا مجازات آن طبق رویه دادگاه های انقلاب ، همان مجازات حشیش در نظر گرفته‌ شده است. بر خلاف تصور افراد که فکر می‌کنند کشیدن یا همان مصرف گل (ماری جوانا) مجازاتی ندارد اما از نظر قانون این دو ماده مخدر دارای مجازات یکسانی هستند. به همین دلیل برای توضیح مجازات ماده مخدر گل، از حشیش استفاده میشود.

در صورت حمل، قاچاق و فروش ماده مخدر گل (ماری جوانا)  حکم دادگاه بر اساس مقدار گل، بر حسب موارد زیر بررسی می‌شود.

اگر فرد مصرف کننده معتاد باشد به ۱ تا ۵ میلیون ریال جزای نقدی و همین‌طور تا ۳۰ضربه شلاق محکوم می‌شوید و اگر برای بار اول از گل استفاده کرده باشید، به ۲۰ تا ۷۴ ضربه شلاق و ۱ تا ۵ میلیون ریال جزای نقدی محکوم می‌شوید.

آیا حمل و نگهداری آلات و ادوات استعمال مواد مخدر جرم است؟

آلات و ادواتی که عرفا جهت استعمال مواد مخدر می باشد مثل وافور و پایپ جرم است و سایر وسایل را شامل نمی شود. در واقع حمل و‌ نگهداری هر نوع وسیله که ذاتا برای استعمال مواد مخدر ساخته شده باشد جرم است. به موجب ماده ۲۰ قانون مبارزه با مواد مخدر هر کس آلات و ادوات مخصوص تولید یا استعمال مواد مخدر یا روان‌گردان‌های صنعتی غیر داروئی را وارد کند،بسازد، خرید یا فروش کند علاوه بر ضبط آنها به یک میلیون تا پنج میلیون ریال جزای نقدی و ده تا پنجاه ضربه شلاق محکوم می شود.جزای نقدی مندرج در این ماده به موجب مصوبه ۱۳۹۹ هیات وزیران به پانزده (۱۵.۰۰۰.۰۰۰) تا هفتاد (۷۰.۰۰۰.۰۰۰) میلیون ریال تعدیل شد.

مرتکبین نگهداری ، اخفا یا حمل آلات و ادوات استعمال مواد مخدر، علاوه بر ضبط آنها به ازای هر عدد صد تا پانصد هزار ریال جزای نقدی یا پنج تا بیست ضربه شلاق محکوم می شوند.جزای نقدی مندرج در این ماده به موجب مصوبه ۱۳۹۹ هیات وزیران  به سه (۳.۰۰۰.۰۰۰) تا پانزده (۱۵.۰۰۰.۰۰۰) میلیون ریال تعدیل شده است .

دادگاه صالح رسیدگی به جرم حمل و نگهداری مواد مخدر 

به موجب بند پ ماده 303 قانون آیین دادرسی کیفری تمام جرائم مربوط به مواد مخدر، روان گردان و پیش سازهای آن در صلاحیت دادگاه انقلاب است . باید متذکر شد که رسیدگی مقدماتی و تحقیقات در کلیه موارد مربوط به مواد مخدر در صلاحیت دادسرای عمومی و انقلاب محل وقوع جرم می باشد .